Ibrahimović za CMG: autoput neće imati samo pozitivan učinak na turizam, već za cjelokupnu crnogorsku ekonomiju

PODGORICA – Ministar kapitalnih investicija Ervin Ibrahimović uoči otvaranja prve dionice auto – puta Bar – Boljare, kaže da je nesporno da je bilo kašnjenja tokom izgradnje ovog projekta, ali da su primat u odnosu na rok imali kvalitet, bezbjednost i dugotrajnost radova.

U intervjuu za CMG, Ibrahimović kaže da auto-put, koji je gradila kineska kompanija CRBC, a čije je otvaranje zakazano za 13. jul, neće imati samo pozitivan učinak na turizam, već za cjelokupnu crnogorsku ekonomiju.

Govoreći o dinamici radova na auto-putu, Ibrahimović kaže da je u prethodnom periodu, tako i u toku ovog mandata Vlade, licitirano sa rokom izgradnje prve dionice autoputa Bar-Boljare, ali napominje, da je, od strane investitora kvalitet, bezbjednost i dugotrajnost radova isticana kao primat u odnosu na rok.

-Nesporno je da imamo prilično kašnjenje na realizaciji u poređenju sa ugovorenim rokom, ali je isto tako činjenica da smo imali izvođača radova kome je ovo bio jedan od prvih, ako i ne prvi, projekat ove veličine i vrste na prostoru Evrope, i samim tim morao se suočiti sa drugim propisima, procedurama i standardima, što je i zahtijevalo sa strane izvođača koncipiranje upravljanja projektom na potpuno drugačiji način u odnosu na onaj koji im je do tada bio uobičajen. Takođe, često se iz vida gubi konfiguracija terena koju je trebalo savladati, koja je jedna od najzahtijevnijih, što je bio izazov sam po sebi, i uslovljavao je posebnu pažnju svih uključenih subjekata. Od ukupne dužine dionice Smokovac-Mateševo od 42,5 km čak 57,5% je u objektima (20 mostova na glavnoj trasi, 9 mostova-rampi na petljama, 16 dvocijevnih tunela, 2 nadvožnjaka, 8 podvožnjaka i 4 petlje) – pojasnio je Ibrahimović.

O složenosti same trase svjedoči, kako kaže naš sagovornik, činjenica da je početna tačka ove dionice autoputa na nadmorskoj visini od oko 68,6 mnm i dostiže visinu preko 1.160,74 mnm u planinskom dijelu.

- Na projektima ove vrste i kompleksnosti kašnjenja su možemo reći uobičajena pojava, jer je i mogućnost i vjerovatnoća pojave brojnih nepredvidljivih okolnost višestruko veća. Raduje me činjenica, da i pored svih osporavanja u dijelu javnosti, te realnih izazova kojima je projekat bio izložen, ipak danas jesmo u prilici da govorimo o završetku izgradnje prvih kilometara autoputa i tražimo modalitete da nastavimo izgradnju – naveo je ministar kapitalnih investicija.

Upitan koliko je ovaj projekat važan za Crnu Goru, posebno u sezoni koja pretenduje da bude rekordna, Ibrahimović kaže da benefite od projekta autoputa ne treba vezivati samo za turizam.

-Mnogo značajnije jeste da sagledamo šta će ovaj projekat značiti za ukupnu crnogorsku ekonomiju. U javnosti je malo poznata činjenica da ideja o potrebi realizacije ovog projekta datira još od 1969. godine, što znači da imamo prisutnu višedecenijsku težnju i potrebu o realizaciji ovog projekta, koji je počeo da se realizuje u onom trenutku kada su se obezbijedili najpovoljni uslovi finansiranja koji su se mogli naći u tom trenutku. Svaka odluka se sa protekom vremena može preispitivati, ali je nesporna činjenica da od jedine države u Evropi bez kilometra autoputa, sada Crna Gora jeste u prilici da razmišlja kako da sistemski uveže i unaprijedi valorizaciju i drugih potencijala zahvaljujući ovom projektu, prije svega Luke Bar, kao jednog od svojih ključnih resursa – kaže Ibrahimović za CMG.

Ovo je, kako kaže Ibrahimović, projekat koji je već i prepoznat kao projekat koji je u svojoj realizaciji uključio najveći broj kompanija u jednom trenutku.

-Čak 130 kompanija je angažovano u svojstvu podizvođača, od čega je 101 kompanija iz Crne Gore, dok je 29 kompanija iz regiona, a ovaj broj je veći ako obuhvatimo dobavljače, pružaoce usluga. Postojeći putni pravac nema mnogo alternativa, prolazi većinski (oko 75%) kroz planinski dio i izgrađen je prije više od 50 godina, pa je stanovništvu ovog regiona svakako potrebna bolja saobraćajna veza. Unapređenje saobraćajne povezanosti, kroz bolje povezivanje južnog, centralnog i sjevernog regiona doprinijeće boljoj regionalnoj povezanosti, i time omogućiti bolju valorizaciju potencijala svih gravitirajućih područija, posebno u sjevernom dijelu. Sjeverni region raspolaže sa najvećim dijelom ukupnog hidropotencijala u Crnoj Gori, cjelokupnim rezervama uglja, oko 67% obradivih površina, 71% drvne mase, blizu 70% stočnog fonda, skoro cjelokupnim rezervama olova i cinka, kao i resursima za razvoj zimskog i ekoturizma i proizvodnju eko hrane i hrane sa zaštićenim geografskim porijeklom – naveo je Ibrahimović.

Prema njegovim riječima, nastavak izgradnje autoputa doprinijeće smanjenu migracije stanovništa i povećanju stepena zaposlenosti u sjevernom dijelu Crne Gore što bi, vjeruje Ibrahimović, posljedično trebalo pozitivno da utiče na demografska kretanja, posebno u pomenutom sjevernom dijelu Crne Gore, gdje je npr. 1948. godine živjelo 47,3%, a 2011. godine 28,7% od ukupnog broja stanovnika Crne Gore.

- Dosta sistemskih propisa u Crnoj Gori je bilo primjenjivo tek uz realizaciju ovog projekta, što je zahtijevalo i dodatni administrativni napor na nivou uključenih institucija – kaže naš sagovornik.

Projekat izgradnje auto-puta je od 2015. godine i dio indikativnog proširenja jednog Trans-evropskog koridora, koridora Bliski Istok-Istočni Mediteran na područiju Zapadnog Balkan, što, kako kaže ministar, znači da je njegov strateški značaj prepoznat i u širem kontekstu, od strane Evropske komisije, a na nama kao državi jeste da to i valorizujemo.

-Punom izgrađenošću ovog projekta omogućiće se koridorski razvoj od Bara, preko Podgorice, granice sa Srbijom, i dalje preko Beograda do Budimpešte i Bukurešta, što bi trebalo da utiče da se Crna Gora repozicionira na saobraćajnom tržištu regiona, i privuče nove investitore. Dolazak novih investitora sa sobom nosi i dodatni podsticaj za jačanje naših kapaciteta u svakom smislu, i u krajnjem znači potvrdu da je Crna Gora na pravom putu i da svi uloženi napori nisu bili uzaludni – navodi Ibrahimović, dodajući da je ovaj projekat, nesporno potvrdio, da Crna Gora, baštineće najbolje tekovine Istoka i Zapada, ima kapaciteta i za realizaciju ovako krupnih projekata.

O odnosima dvije zemlje

Govoreći o budućnosti crnogorsko – kineskih odnosa, te o prostoru da se isti unaprijede, Ibrahimović kaže da članstvo u Evropskoj unije jeste strateški cilj Crne Gore, ali kao mala država u globalnoj utakmici Crna Gora ne može izbjeći prisutne tržišne uticaje i trendove.

- Vođeni ekonomskim interesom prihvatljivi su nam svi referentni, kredibilni partneri, koji poštuju primjenjive propise, i nezavisno od svog geografskog određenja. Crna Gora sa Kinom ima tradicionalno dobre bilateralne odnose, i vjerujemo da iz tog odnosa može proizaći samo jedan novi kvalitet, u opštem interesu – kazao je Ibrahimović.

On podsjeća da i između Evropske unije i Kine postoji definisana tzv. Platforma povezivanja koja obuhvata definisane prioritetne projekte za realizaciju od strateškog značaja za dvije strane, kao i Sveobuhvatni sporazum o investicijama (EU-China Comprehensive Agreement on Investments - CAI).

- Prethodno navedeno upućuje na zaključak da prostora za saradnju ima u svim privrednim granama, u skladu sa važećim propisima. Od posebne važnosti bi bilo da ostvarimo povećanje obima teretnih tokova preko Crne Gore, pa smo u tom cilju zainteresovani za svako produbljivanje privredne saradnje sa svim potencijalno zainteresovanim partnerima – zaključio je Ibrahimović. (Jovana Đurišić)